WAT IS EEN ZWAKKE STEM?

​

Heeft u een ruwe stemkwaliteit “(valse stembandspraak)” of bent u snel vermoeid wanneer u spreekt in een rumoerige omgeving?  Hoort u soms van anderen dat u fluistert wanneer u spreekt? Ontsnapt er vaak lucht of gaat u sneller ademen wanneer u spreekt? Heeft u een ruwe stemkwaliteit of heeft u soms een licht gevoel in het hoofd nadat u in een lawaaierige omgeving hebt gesproken? Vervaagt u stem of wordt u hees na langdurig spreken? 

 

Zoja, raden we u aan een arts te raadplegen. Bovengenoemde kenmerken zijn symptomen van een zwakke stem en kan verscheidene oorzaken hebben.

​

WAT ZIJN DE OORZAKEN?

​

• Veroudering - Bij het ouder worden gaan de stembanden kracht, elasticiteit en massa verliezen en wordt de stem zwakker.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

• Onvoldoende spraakgebruik of onvoldoende vocale kracht kunnen een rol spelen. Een persoon kan bijvoorbeeld een ongewoon zwijgzame persoonlijkheid hebben of bijvoorbeeld iemand die alleen woont en / of werkt. Deze personen worden ook wel “underdoers” genoemd. Op een zelfbeoordelingsschaal van spraakactiviteit scoren ze onder de 4. 

• Stembandverlamming - Dit kan optreden na een schildklier-, halsvaten- of borstkasoperatie maar kan ook spontaan gebeuren, na verkoudheid of door onbekende oorzaken.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

• Verwondingen en littekens -  Deze kunnen optreden na langdurige beademing. Ook een operatie aan de stembanden kan littekens achterlaten die de stembanden stijf maken.

• Aangeboren - Tenslotte kan een zwakke stem aangeboren zijn. Zoals alles in het menselijk lichaam uniek is, zijn ook de stembanden uniek per individu.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

WAT ZIJN DE RISICOFACTOREN?

 

Senioren, personen die net een schildklier-, halsvaten- of borstkas chirurgie of langdurige beademing ondergingen, of personen die familie hebben met zwakke stem lopen zelf een hoger risico om een zwakke stem te hebben.

​

HOE VERLOOPT EEN ONDERZOEK?

 

Het stemorgaan en zijn functie worden onderzocht door een Neus Keel Oorarts en een stemtherapeut (logopedist). Het stemapparaat heeft 3 functies: ademen, de luchtweg beschermen tijdens het slikken en stemgeving. Elke mens is afhankelijk van deze 3 functies elk moment van de dag.

 

Naast een grondige bevraging en een klinisch onderzoek van de hals gebeurt er een inspectie van de stembanden (laryngoscopie) in rust en tijdens stemgeving. Dit wordt aangevuld door een stroboscopie, onderzoek waarbij d.m.v. korte lichtflitsen het trillingspatroon van de stembanden vertraagd en dus meer gedetailleerd wordt weergegeven.

 

Vervolgens wordt geluisterd naar de stemgeving en de stemcapaciteit. Men kan dikwijks de aard van het stemprobleem reeds horen tijdens het spreken. Toonglijden, zachter of luider stemgeven, zachtjes zingen in de kopstem en dergelijke kunnen hierbij helpen om de juiste oorzaak van de zwakke of pijnlijke stem te achterhalen.

 

Daarnaast gebeurt meestal een stemonderzoek met inbegrip van aerodynamische parameters (de maximale fonatietijd), acoustisch perceptuele parameters (bv. habituele spreektoonhoogte, stemkwaliteit in functie van de verandering intensiteit en toonhoogte) en het stembereik (intensiteit en frequentie dynamiek).

 

Indien de oorzaak of volledige diagnose nog niet duidelijk is kunnen aanvullende onderzoeken aangewezen zijn.  Een percutane electromyografie (E.M.G.) kan bijkomende informatie over spieractiviteit en bezenuwing van larynxspiertjes  geven. In het geval van een stembandverlamming geeft dit eveneens prognostische informatie.  Radiologische onderzoeken (bv RX van de longen of CT hals ) kunnen een lokale oorzaak van een stembandverlamming aantonen.